Phát huy vai trò nòng cốt trong phát triển kinh tế tập thể
Sau 30 năm thành lập, được sự quan tâm chỉ đạo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh, Liên minh Hợp tác xã (HTX) Việt Nam và sự phối hợp hiệu quả với các sở, ban, ngành, địa phương, Liên minh HTX tỉnh Quảng Bình đã phát huy tinh thần dân chủ, đoàn kết, trách nhiệm, hoạt động hiệu quả, góp phần đưa phong trào kinh tế tập thể (KTTT), HTX của tỉnh phát triển mạnh mẽ, bền vững.
Liên minh HTX tỉnh Quảng Bình thành lập ngày 31/8/1994, là một trong những đơn vị thành lập sớm so với cả nước. Trải qua 30 năm xây dựng và phát triển, Liên minh HTX tỉnh đã trải qua 6 kỳ đại hội, mỗi kỳ đại hội là mốc son đánh dấu sự phát triển về tổ chức và hoạt động của Liên minh HTX tỉnh gắn với quá trình củng cố, đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả KTTT theo chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước, luôn thực hiện tốt nhiệm vụ đại diện và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các thành viên, tăng cường công tác cơ sở, nắm tình hình, kết hợp công tác kiểm tra giúp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc của các tổ chức KTTT.
Với những đóng góp tích cực của Liên minh HTX, đến nay, toàn tỉnh có 572 tổ hợp tác (THT) và 502 HTX. Trong đó có 334 HTX lĩnh vực nông nghiệp, 32 HTX thủy sản, 48 HTX công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, 10 HTX xây dựng, 23 HTX giao thông vận tải, 20 HTX thương mại, dịch vụ, du lịch, 11 HTX môi trường và 24 quỹ tín dụng nhân dân; thu hút gần 141.000 thành viên với tổng số vốn hoạt động hơn 9.000 tỷ đồng.
Hiện có 80 hợp tác xã tham gia liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm cho các hộ thành viên.
Đặc biệt, toàn tỉnh hiện có 80/334 HTX nông nghiệp tham gia liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm cho các hộ thành viên. Việc liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ sản phẩm theo chuỗi của các HTX đã phát huy được hiệu quả kinh tế, tăng thu nhập cho người dân. Cùng với đó, toàn tỉnh có 50 HTX ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất, kinh doanh (SXKD), có 16 sản phẩm OCOP 4 sao, 80 sản phẩm OCOP 3 sao của các HTX trên địa bàn tỉnh.
Hầu hết, các HTX khẳng định được vai trò quan trọng trong việc tác động, hỗ trợ phát triển sản xuất cho hộ thành viên; giải quyết việc làm, tăng thu nhập, thực hiện giảm nghèo và tiến tới làm giàu chính đáng cho người lao động. Tổ chức bộ máy quản lý gọn nhẹ, hoạt động SXKD ngày càng linh hoạt, đa dạng, năng lực SXKD của các HTX ngày càng được nâng lên.
Nhiều HTX tiêu biểu trong lĩnh vực nông nghiệp, như: HTX SXKD dịch vụ nông nghiệp Thượng Phong, HTX Đại Phong, HTX SXKD-dịch vụ tinh bột Hiền Thuấn (Lệ Thủy); HTX Dịch vụ nông nghiệp Thống Nhất, HTX sản xuất, mua bán, chế biến thủy hải sản Vương Đoàn (Quảng Ninh); HTX sản xuất nấm sạch và kinh doanh nông nghiệp Tuấn Linh, HTX Tinh dầu Như Oanh (Bố Trạch); HTX sản xuất và dịch vụ nông nghiệp sạch Hưng Loan (Quảng Trạch)... Lĩnh vực phi nông nghiệp có HTX sản xuất dịch vụ mây xiên Quảng Phương (Quảng Trạch), HTX sản xuất đũa gỗ Quảng Thủy (TX. Ba Đồn); các Quỹ tín dụng nhân dân Vạn Trạch, Nhân Trạch, Đại Trạch, Đức Ninh…
Xác định việc hỗ trợ, tạo điều kiện để các HTX phát triển là nhiệm vụ trọng tâm, hàng năm, Liên minh HTX tỉnh đã tăng cường công tác hỗ trợ, hướng dẫn thành lập mới THT, HTX, bồi dưỡng nghiệp vụ, hỗ trợ các HTX tham gia xúc tiến thương mại…
Cụ thể, từ khi thành lập đến nay, Liên minh HTX tỉnh đã tổ chức đào tạo bồi dưỡng 268 lớp cho cán bộ, thành viên các HTX với 16.200 lượt học viên tham gia; tổ chức 4 lớp trung cấp và 1 lớp đại học cho cán bộ các HTX trong tỉnh; dạy nghề được 56 lớp với hơn 1.300 lượt học viên; hàng năm tổ chức từ 3-6 đợt cho các HTX tham quan học tập kinh nghiệm, xúc tiến thương mại, tham gia hội chợ, hội thảo trong và ngoài tỉnh...
Trên địa bàn tỉnh, nhiều HTX có sản phẩm OCOP 3 sao, 4 sao.
Hàng năm, Liên minh HTX tỉnh đã chủ động về địa bàn dân cư, các THT tìm hiểu hoạt động SXKD, hướng dẫn giúp làm thủ tục thành lập HTX. Bình quân hàng năm, thành lập từ 30-50 HTX, số HTX thành lập mới ngày càng đa dạng hơn về mô hình SXKD, nhạy bén trong việc áp dụng các quy trình công nghệ vào sản xuất, sản phẩm được đăng ký nhãn hiệu, truy xuất nguồn gốc rõ ràng, nhiều HTX làm ăn có lãi.
Ngoài ra, Liên minh HTX tỉnh còn chủ động rà soát nhu cầu vốn của các HTX, tạo điều kiện cho các HTX tiếp cận vốn vay từ Quỹ Hỗ trợ phát triển HTX (của Liên minh HTX Việt Nam) để mua sắm máy móc, thiết bị, nâng cấp cơ sở vật chất, áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, nâng cao hiệu quả sản xuất, tạo việc làm cho người lao động, góp phần tăng ngân sách địa phương. Hiện, Liên minh HTX tỉnh đang phối hợp với Quỹ Hỗ trợ phát triển HTX hỗ trợ cho 7 HTX trên địa bàn tỉnh vay vốn với tổng dư nợ trên 6,4 tỷ đồng. Từ khi thành lập đến nay, Liên minh HTX tỉnh cũng đã hướng dẫn cho 143 dự án vay vốn từ Quỹ quốc gia về việc làm, với số vốn hơn 10 tỷ đồng, hầu hết các dự án đầu tư đúng mục đích, có hiệu quả.
Từ những thành tích đạt được, 30 năm qua, các tập thể và cá nhân của cơ quan Liên minh HTX tỉnh đã được Đảng và Nhà nước ghi nhận và khen thưởng 2 Huân chương Lao động hạng Nhì và 4 Huân chương Lao động hạng Ba, 5 bằng khen của Thủ tướng Chính phủ, 5 cờ thi đua xuất sắc của Liên minh HTX Việt Nam và của UBND tỉnh cùng nhiều bằng khen của UBND tỉnh và Liên minh HTX Việt Nam.
Bên cạnh những kết quả đã đạt được, Liên minh HTX tỉnh cũng ý thức được rằng, KTTT tỉnh vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế cần được khắc phục, đó là: Số lượng HTX có tăng, chất lượng hoạt động được nâng lên nhưng chưa thật vững chắc; số lượng HTX có lãi tăng nhưng mức lãi còn ít, đóng góp vào ngân sách nhà nước và GDP của tỉnh còn thấp; số lượng HTX yếu kém, hoạt động mang tính hình thức vẫn còn, lợi ích HTX mang lại cho thành viên chưa nhiều; năng lực về vốn, công nghệ, lao động còn hạn chế, chất lượng sản phẩm của các HTX chưa cao, sức cạnh tranh yếu; trình độ cán bộ quản lý HTX tuy đã được nâng lên nhưng vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu đặt ra trong tình hình mới…
Để KTTT ngày càng phát huy hiệu quả, các HTX cần thay đổi tư duy và nhận thức; tăng cường tham gia các lớp đào tạo nâng cao năng lực quản lý, điều hành; tập trung huy động nguồn lực từ vốn góp của các thành viên, vốn vay, vốn hỗ trợ; tạo thương hiệu cho sản phẩm trên thị trường, ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số vào quản lý, SXKD và kết nối thị trường.
Thời gian tới, Liên minh HTX tỉnh sẽ tiếp tục nâng cao vai trò, trách nhiệm, tích cực hỗ trợ các HTX tiếp cận và thụ hưởng các chính sách, mở rộng quy mô SXKD, thúc đẩy các hoạt động liên kết làm nền tảng cho việc phát triển KTTT bền vững, góp phần thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế-xã hội địa phương theo tinh thần của Nghị quyết số 20-NQ/TW, ngày 16/6/2022 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả KTTT trong giai đoạn mới.
Tiếp tục phối hợp với các ngành, địa phương đẩy mạnh công tác tuyên truyền các chủ trương, chính sách, nghị quyết, chỉ thị của Đảng, pháp luật của Nhà nước về KTTT, vai trò tác dụng của KTTT để người lao động thấy lợi ích tự nguyện tham gia HTX; tăng cường công tác cơ sở, kết hợp kiểm tra giúp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong SXKD, thực hiện chế độ, chính sách pháp luật, khắc phục những sai sót trong tổ chức quản lý, điều hành HTX để từng đơn vị phấn đấu hoàn thành đạt và vượt mức kế hoạch đề ra; thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ, làm tốt công tác hỗ trợ, đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, tư vấn vay vốn, giới thiệu việc làm mở rộng các loại hình tư vấn cho thành viên; tổ chức hoạt động xúc tiến thương mại giúp các HTX kết nối thị trường; tăng cường công tác phối hợp với các sở, ban, ngành, địa phương để ký kết và tiếp tục triển khai các chương trình đã ký kết về quản lý, hỗ trợ, phát triển KTTT, HTX…
